Page 147 - ถอดบทเรียนแนวทางการผลิตที่เป็นเลิศ 21 ชนิดพืช : เผยแพร่ในวันครบรอบสถาปนา 61 ปี วันที่ 23 พฤษภาคม 2567 ภายใต้หัวข้อ “พัฒนาที่ดิน เกษตรกรทำกินอย่างยั่งยืน"
P. 147
122
ถอดบทเรียน
ต้นแบบการจัดการดินส าหรับกาแฟ
สถานการณ์และสภาพแวดล้อมที่เหมาะสมต่อการเจริญเติบโตและ
การให้ผลผลิตของกาแฟ
กาฟปຓนพืชศรษฐกิจสำคัญละปຓนครืไองดืไมทีไเดຌรับความนิยมทัไวลก༛รวมทัๅงประทศเทย༛ซึไงธุรกิจ
รຌานกาฟ฿นประทศเทยมีการติบต༛ละขยายตัวพิไมขึๅนทุกป༛นืไองจากความนิยมการดืไมกาฟของคนรุน฿หม༛
รวมทัๅง฿หຌความสน฿จทีไมา༛รืไองราวของกาฟ༛อกลักษณຏของหลงปลูก༛รูปบบการบริภค༛ละรสชาติของ
กาฟมากขึๅน༛ประทศเทยมีการปลูกกาฟ༛2 สายพันธุຏ༛เดຌก༛อะราบิกา༛(Coffea arabica) ละรบัสตา༛
(Coffea robusta)༛฿นป༛2566 ประทศเทยมีนืๅอทีไปลูกกาฟ༛236,000༛เร༛มีมูลคาผลผลิต༛1,189༛ลຌานบาท༛
ดยอะราบิกา༛มีนืๅอทีไปลูก༛124,000༛เร༛ปลูกมากทีไสุด฿นจังหวัดชียงราย༛ชียง฿หม༛ละนาน༛฿หຌผลผลิตสาร
กาฟฉลีไย༛76 กิลกรัมตอเร༛สำหรับรบัสตา༛นืๅอทีไปลูก༛112,000༛เร༛ผลผลิตสารกาฟฉลีไย༛86 กิลกรัม
ตอเร༛ปลูกมากทีไสุด฿นจังหวัดชุมพร༛ละระนอง༛༛ซึไงนอกจากกาฟจะบริภคภาย฿นประทศลຌว༛ประทศเทย
ยังมีการสงออกเปตางประทศ༛฿นป༛2566 สงออกประมาณ༛2,943༛ตัน༛คิดปຓนมูลคา༛910༛ลຌานบาท༛
(สำนักงานศรษฐกิจการกษตร, 2566)
การจัดการการผลิตกาฟอะราบิกา༛ปຓนสายพันธุຏทีไนิยมปลูกละบริภคกันมากทีไสุด฿นลก༛มีปริมาณ
การผลิตถึง༛80༛ปอรຏซในตຏ฿นตลาดกาฟลก༛ตมีพียงจำนวน༛1༛฿น༛8༛ทานัๅนทีไปຓนกาฟทีไมีคุณภาพเดຌ
มาตรฐานละปຓนทีไนิยม༛กาฟชนิดนีๅ฿หຌผลผลิตทีไมีคุณภาพละปริมาณสารกาฟชัๅนดี༛มีกลิไนละรสชาติดี
ทีไสุด฿นอชีย༛สามารถปลูก฿นพืๅนทีไทีไมีระดับความสูงตัๅงต༛800༛-༛1200༛มตร༛หนือระดับนๅำทะล สำหรับ
กาฟรบัสตา༛ปຓนกาฟพันธุຏทีไตຌองการความชุมชืๅนสูง༛ปลูกงาย฿หຌปริมาณผลผลิตมาก༛สามารถปลูก฿นพืๅนทีไ
ทีไมีระดับความสูงตัๅงต༛500༛-༛600༛มตร༛หนือระดับนๅำทะล༛สำหรับสภาพวดลຌอมทีไหมาะสมตอการ
จริญติบตละ฿หຌผลผลิตของกาฟ༛ประกอบดຌวย༛สภาพภูมิอากาศ༛สภาพพืๅนทีไ༛สภาพดิน༛ธาตุอาหาร༛ละนๅำ༛
ดยมีรายละอียดดังสดง฿นตารางทีไ༛1
คุณภาพของกาแฟ
คุณภาพของกาฟดยทัไวเปมีอยู༛2༛ลักษณะกวຌางโ༛คือ༛(1)༛คุณภาพทางกายภาพ༛(Physical
quality) ชน༛ขนาด༛สี༛รูปรางของมลใด༛ละกลิไน༛(2)༛คุณภาพการชงดืไม༛(Cup tasting quality) เดຌก༛กลิไน
ละรสชาติ༛ดยทัไวเปคุณภาพทัๅง༛2༛อยางนีๅอาจปรผันตรงหรือผกผันหรือเมสัมพันธຏลยกใเดຌ༛คุณภาพของ
กาฟ༛ซึไงกิดจากชนิด༛พันธุ༛หลงปลูก༛ละการจัดการปลงปลูก༛องคประกอบทางคมีภาย฿นมลใดกาฟปຓน
ตัวบงชีๅคุณภาพการชงดืไมเดຌ༛ชน༛caffeine, trigonelline, chlorogenic acids ละ༛sucrose มืไอพบวามีมาก
คุณภาพการชงดืไมจะดีเปดຌวย༛(Ky et al.,2001; Campa et al., 2004)༛