รองชนะเลิศอันดับ 2 หมอดินอาสาดีเด่น กรมพัฒนาที่ดิน ประจำปี 2566
สำนักงานพัฒนาที่ดินเขต 3


ชื่อ : นางสาวอรทัย นิสัยเลิศ
ตำแหน่ง : หมอดินอาสาประจำหมู่บ้าน
ที่อยู่ : ตำบลหนองเทพ อำเภอโนนนารายณ์ จังหวัดสุรินทร์
รางวัลและประกาศเกียรติบัตร :
1. รางวัลเกษตรกรผู้ถือบัตรดินดีต้นแบบ ปี 2565 สำนักงานพัฒนาที่ดินเขต 3

ลักษณะพื้นที่ ปัญหาของดิน และแนวทางในการแก้ปัญหาพื้นที่ดิน
           นางสาวอรทัย นิสัยเลิศ พื้นที่ทำการเกษตร 3 ไร่ 3 งาน มีผลงานเด่นด้านการทำเกษตรแบบผสมผสาน โดยใช้หลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงมาปรับใช้ในการดำรงชีวิต ได้นำองค์ความรู้เทคโนโลยีการจัดการดิน และแอปพลิเคชั่นต่างๆ ของกรมพัฒนาที่ดิน เช่น Agri – Map, LDD On Farm เข้าร่วมโครงการบัตรดินดี แบ่งพื้นที่เป็นแปลงปลูกข้าวหมุนเวียนกับผัก จำนวน 1 ไร่ สวนผสมผสาน 1 งาน เลี้ยงปลา ปศุสัตว์ จำนวน 1 งาน ที่อยู่อาศัย 1 งาน และมีการขุดสระกักเก็บน้ำ จำนวน 2 ไร่ มีการใช้พลังงานแสงอาทิตย์
           พื้นที่เป็นกลุ่มชุดดินที่ 17 ชุดดินร้อยเอ็ด (Re) ความลาดชัน 0-2 เปอร์เซ็นต์ เป็นดินลึกมาก การระบายน้ำค่อนข้างเลว เนื้อดินร่วนละเอียด ดินมีสีน้ำตาลอ่อนถึงสีเทา พบจุดประสีน้ำตาล สีเหลือง หรือสีแดงปะปน อาจพบศิลาแลงอ่อนหรือก้อนสารเคมีสะสมพวกเหล็กและแมงกานีสในดินชั้นล่าง ดินมีความเป็นกรดจัดมากถึงเป็นกรดปานกลาง มีการปรับปรุงดินด้วยปุ๋ยอินทรีย์ ซึ่งหาจากวัตถุดิบที่มีในท้องถิ่น นำมาทำเป็นปุ๋ยหมัก พด. 1 จากนั้นฉีดพ่นด้วยน้ำหมักชีวภาพ พด. 2 ที่ทำจากเศษผักและผลไม้ ซึ่งช่วยให้พืชเจริญเติบโตได้ดี และมีผลผลิตสูงขึ้น มีการไถกลบตอซังข้าว ปลูกถั่วพร้าและปอเทืองเพื่อเป็นพืชปุ๋ยสดช่วยเพิ่มธาตุอาหารในดิน ทำให้ดินมีความอุดมสมบูรณ์มากขึ้น การห่มดินด้วยใบไม้ ช่วยเพิ่มความชุ่มชื้นในดิน ไม่มีการใช้ปุ๋ยเคมีและยาฆ่าแมลงในการทำเกษตรกรรม ทำให้ได้ผลผลิตที่ปลอดสารพิษ
           ด้านการตลาด มีการรวมกลุ่มเพื่อรวบรวมผลผลิต จำหน่ายข้าวสารและสินค้าแปรรูปที่ตลาดจริงใจ ท๊อปส์ซูปเปอร์มาเก็ต โรบินสันสุรินทร์ สร้างกลุ่มปลูกผักอินทรีย์ในชุมชนเพื่อจำหน่ายผักออแกนิก สร้างรายได้ให้กับคนในชุมชนผ่านตลาดออฟไลน์และตลาดออนไลน์ เช่นเฟสบุ๊คคนใจดี ยูทูปช่องบ้านสวนใจดี และใจดีชาแนล เพจขายเมล็ดปอเทืองสุรินทร์ มีการจัดทำธนาคารเมล็ดพันธุ์ในอำเภอโนนนารายณ์สามารถเข้ามายืมเมล็ดพันธุ์พืช เพื่อไปขยายพันธุ์ต่อ โดยกำหนดอัตราการคืนพันธุ์ที่ 5 ต่อ 1 เช่น เมื่อรับเมล็ดพันธุ์ไป 5 กก. จะต้องนำมา คืนธนาคารที่ 6 กก. พร้อมรับซื้อผลผลิตจากเกษตรกรที่ให้ราคาสูงกว่าตลาด และต้องอยู่ในมาตรฐานการผลิตที่ปลอดภัย จากการทำเกษตรแบบผสมผสาน รายได้ 495,000 บาทต่อปี
           นางสาวอรทัย เป็นบุคคลที่เสียสละเวลาของตนเองทำประโยชน์เพื่อส่วนรวมให้กับสังคมและ ประเทศชาติ จากความเสียสละทุ่มเทให้กับการทำการเกษตรกลายเป็นต้นแบบให้เกษตรกรในชุมชนเข้ามาศึกษาเรียนรู้ จนเกิดการยอมรับของเกษตรกรในชุมชน ตลอดจนการได้รับการยอมรับในหน่วยงานต่างๆ ทั้งหน่วยงานภาครัฐ สถาบันการศึกษา ภาคเอกชน ปราชญ์เกษตรกร และภาคเกษตรกร ปัจจุบันเป็นศูนย์เรียนรู้ด้านการเกษตร เช่น ศูนย์เรียนรู้ต้นแบบผู้ถือบัตรดินดีกรมพัฒนาที่ดิน ศูนย์เรียนรู้เพิ่มประสิทธิภาพการผลิตสินค้าเกษตร ฯลฯ